Ríkisstjórnin forgangsraði betur

Á þessari öld hefur íslenska hagkerfið vaxið nær þrefalt á við Evrópulöndin að meðaltali en verið mun óstöðugra. Sé horft til staðalfráviks hagvaxtar hefur hagkerfið verið nær 80% sveiflukenndara en Evrópa og tvisvar sinnum sveiflukenndara en Danmörk, svo dæmi séu tekin. Gangi hagvaxtarspár ársins 2023 og 2024 eftir mun hagkerfið halda áfram að vaxa umfram samanburðarlöndin. Spáð er þrisvar sinnum meiri hagvexti hér en á evrusvæðinu árin 2023 og 2024.

Ísland er óstöðugt hagkerfi í eðli sínu og hlutverk hins opinbera í sveiflujöfnun því mikilvægara hér en í öðrum löndum. Ábyrg fjármálastjórn og skilvirkt samspil fjármála- og peningastefnu skiptir miklu máli og sérstaklega á verðbólgutímum. Að mati BHM þarf ríkisstjórnin að gera meira til að verja kaupmátt almennings og styðja við peningastefnuna:

1. Styrkja þarf undirliggjandi afkomu: Það veldur BHM vonbrigðum að undirliggjandi afkoma hafi verið veikt kerfisbundið frá 2019 vegna breytingar á tekjuskatti einstaklinga, lækkunar bankaskatts og tryggingagjalds, hækkunar á frítekjumarki fjármagnstekna og hækkunar á skattfrelsismarki erfðafjárskatts. Afla þarf nýrra tekna og styrkja tekjustofna sem leiða af fjármagni og eignum.
2. Hætta ætti að styðja við atvinnugreinar í þenslu: Skýra þarf af hverju ferðaþjónustan og byggingaiðnaður halda áfram að njóta skattalegra ívilnana í formi lægri virðisaukaskatts eða endurgreiðslu virðisaukaskatts. Mikil þensla hefur verið í greinunum undanfarið og byggingaiðnaður t.a.m. verið sögulega arðbær.
3. Auka þarf tekjuöflun af sameiginlegum auðlindum: Stjórnvöld þurfa að skýra betur hvernig veiðigjaldið verður endurskoðað.
4. Auka þarf jafnræði í skattlagningu: Girða ætti fyrir tekjutilflutning milli launa og fjármagnstekna. Hin norræna nálgun um tvíþætt skattkerfi með hlutleysi í skattlagningu fjármagns og vinnuafls ætti að vera leiðarljós í þessum efnum.
5. Efla þarf samkeppnisinnviði: Stjórnvöld þurfa að efla samkeppnisinnviði og kalla eftir skýringum frá fyrirtækjum á miklum verðhækkunum. Nýtt verðlagseftirlit stjórnvalda „Matvörugáttin“ er að mörgu leyti gallað og líklegt til að auka verðsamráð milli verslana fremur en að auka eftirlit með verðlagi.