Markmið laga um sorgarleyfi er að tryggja foreldrum svigrúm til sorgarúrvinnslu í kjölfar barnsmissis og eftir atvikum til að styðja við eftirlifandi systkin við að aðlagast breyttum aðstæðum. Þá er lögunum ætlað að auka líkur á að foreldrar geti átt farsæla endurkomu á vinnumarkað og geti tekið virkan þátt í samfélaginu að nýju í kjölfar barnsmissis.
Vinnumálastofnun annast greiðslur samkvæmt lögunum.
Almennt
Foreldri á rétt til sorgarleyfis í allt að:
- 6 mánuði frá þeim degi sem það verður við andlát barns yngra en 18 ára.
- 6 mánuði frá þeim degi er andvanafæðing á sér stað eftir 22 vikna meðgöngu.
- 3 mánuði frá þeim degi er fósturlát á sér stað eftir 18 vikna meðgöngu.
Réttur til sorgarleyfis myndast þegar:
- foreldri hefur unnið á Íslandi samfellt síðustu 6 mánuðina fyrir barnsmissi,
- í að minnsta kosti 25% starfshlutfalli í hverjum mánuði,
- sem launþegi eða sjálfstætt starfandi einstaklingur.
Réttur stofnast þann dag sem foreldri verður fyrir barnsmissi og fellur niður 24 mánuðum síðar.
Allur ótekinn réttur á fæðingarorlofi fellur niður við andlát barns.
Foreldrar sem eru utan vinnumarkaðar eða í minna en 25% starfshlutfalli og foreldrar í fullu námi eiga rétt á sorgarstyrk.
Tilkynning og tilhögun sorgarleyfis
Þegar foreldri hyggst nýta rétt sinn til sorgarleyfis skal tilkynna það vinnuveitanda eins fljótt og kostur er, tilgreina upphafsdag, lengd og tilhögun sorgarleyfis að öðru leyti.
Almenna reglan er að foreldri nýti rétt sinn til sorgarleyfis í einu lagi.
Með samkomulagi við vinnuveitanda má þó haga sorgarleyfi á þann veg að það skiptist niður á fleiri en eitt tímabil og/eða það verði nýtt samhliða minnkuðu starfshlutfalli.
Greiðslur
Upplýsingar um útreikning greiðslna og upphæðir eru birtar á vef Vinnumálastofnunar sem annast meðferð umsókna um greiðslur í sorgarleyfi og sorgarstyrki.
Ávinnsla annarra réttinda
Sorgarleyfi reiknast til starfstíma við mat á starfstengdum réttindum, svo sem veikindarétti sem og rétti til orlofstöku og lengingar orlofs samkvæmt kjarasamningum, starfsaldurshækkana, uppsagnarfrests og atvinnuleysisbóta.
Stuðningur
Sorgarmiðstöð sinnir fræðslu og ráðgjöf til syrgjenda og þeirra sem vinna að velferð syrgjenda.