Lög Bandalags háskólamanna
Samþykkt á aðalfundi 18. maí 2017
I. kafli: HLUTVERK
1.0. Heiti
Bandalag háskólamanna, skammstafað BHM, er heildarsamtök stéttar- og fagfélaga háskólamenntaðra á vinnumarkaði. Heimili þess og varnarþing er í Reykjavík.
1.1. Hlutverk BHM er að:
- efla aðildarfélög bandalagsins og
starf þeirra í því skyni að stuðla að gagnkvæmum stuðningi og samstöðu um
hagsmuni háskólamenntaðra á vinnumarkaði
og efla þekkingu þeirra á réttinda- og kjaramálum á vinnumarkaði
- móta sameiginlega stefnu aðildarfélaga í hagsmunamálum þeirra
- semja um sameiginleg hagsmuna- og réttindamál félagsmanna aðildarfélaga samkvæmt umboði og vera aðildarfélögum til fulltingis við gerð kjarasamninga og standa vörð um hagsmuni félagsmanna gagnvart stjórnvöldum og löggjafarvaldi
- vinna reglubundna greiningu á launaþróun á vinnumarkaði til undirbúnings kjaraviðræðna og upplýsa aðildarfélög þar um
- hafa frumkvæði að umræðu um háskólamenntun og stöðu háskólamenntaðra á vinnumarkaði og gæta hagsmuna háskólamanna alla starfsævina, námsárin meðtalin
- eiga samstarf við systursamtök háskólamenntaðra og önnur sambærileg samtök erlendis
II. kafli: AÐILD
2.0. Aðildarskilyrði
Öll hagsmunatengd félög og/eða stéttarfélög háskólamenntaðra, sem uppfylla skilyrði þessara laga, geta átt aðild að BHM.
Meirihluti félagsmanna aðildarfélags skal hafa lokið bakkalár-gráðu eða sambærilegu námi. Heimilt er að víkja frá fyrrgreindu skilyrði ef öll nýliðun í hlutaðeigandi fagstétt uppfyllir nefnd skilyrði. Að jafnaði skal stefnt að því að aðeins eitt félag sömu fagstéttar eigi aðild að BHM.
2.1. Umsókn um aðild
Umsókn um aðild skal berast stjórn BHM minnst þremur mánuðum fyrir aðalfund BHM. Umsókninni skulu fylgja lög viðkomandi félags, upplýsingar um félagatal, menntun félagsmanna og skilyrði fyrir aðild að félaginu.
Umsókn félags um aðild að BHM skal hafa hlotið samþykki aðalfundar þess félags áður en umsóknin er send til BHM.
Stjórn BHM kannar hvort umsóknin uppfyllir skilyrði til aðildar að BHM.
Sé umsóknin fullnægjandi, getur stjórn veitt bráðabirgðaaðild fram að næsta aðalfundi en slík aðild veitir ekki atkvæðis-, kosningarétt né kjörgengi á þeim aðalfundi.
Aðildarumsókn skal lögð fyrir aðalfund og telst aðild fullgild að fengnu samþykki fundarins.
2.2. Skyldur aðildarfélaga
Aðildarfélög hafa fullt frelsi um sín innri mál, þannig að samrýmist lögum BHM og samþykktum aðalfundar.
Hvert aðildarfélag skal annast þjónustu við félagsmenn sína meðal annars hvað varðar kjara- og réttindamál.
Aðildarfélögum ber skylda til að upplýsa BHM um starfsemi sína reglulega, s.s. um gerð nýrra kjarasamninga og stofnanasamninga. Aðildarfélag skal árlega senda bandalaginu skýrslu stjórnar að loknum aðalfundi félagsins.
III. kafli: AÐALFUNDUR
3.0. Aðalfundur
Aðalfundur BHM fer með æðsta vald í málefnum bandalagsins.
3.1. Undirbúningur og tímasetning
Aðalfund skal halda fyrir lok maímánaðar ár hvert. Formannaráð undirbýr aðalfund og ákveður dagsetningu hans á fundi í síðasta lagi í febrúarmánuði. Formannaráð ákveður hvaða starfsnefndir starfa á aðalfundi. Stjórn BHM ber ábyrgð á framkvæmd aðalfundar.
3.2. Uppstillingarnefnd
Uppstillingarnefnd skal kosin á aðalfundi og skal vera skipuð fimm fullgildum félagsmönnum í aðildarfélagi að BHM. Að auki skulu kosnir tveir nefndarmenn til vara. Nefndin stillir upp frambjóðendum til stjórnar eða nefndarsetu fyrir aðalfund og skal uppstilling nefndarinnar endurspegla samsetningu aðildarfélaga BHM. Tillögur nefndarinnar skulu liggja fyrir áður en boðað er til aðalfundar og skulu nöfn frambjóðenda koma fram í aðalfundarboði. Stjórn setur nefndinni erindisbréf. Formannaráð gefur út erindisbréf nefndarinnar.
3.3. Fulltrúar á aðalfundi
Á aðalfundi á sæti einn fulltrúi fyrir fyrstu fimmtíu félagsmenn hvers aðildarfélags og tveir félagsmenn fyrir fyrsta hundrað félagsmanna. Auk þess skulu aðildarfélög tilnefna einn fulltrúa fyrir hvert byrjað hundrað félagsmanna umfram eitthundrað.
Listi yfir fulltrúa á aðalfundi BHM, staðfestur af viðkomandi félagi, skal hafa borist skrifstofu BHM eigi síðar en viku fyrir aðalfund. Hver fulltrúi með kjörbréf hefur eitt atkvæði á aðalfundi.
Tala fulltrúa miðast við meðaltalsfjölda félagsmanna síðustu þrjá mánuði fyrir aðalfund.
3.4. Boðun aðalfunda
Boðun á aðalfund skal send með rafrænum hætti til aðildarfélaga með minnst þriggja vikna fyrirvara.
3.5. Efni fundarboða
Öll fundargögn aðalfundar skulu gerð aðgengileg fulltrúum aðildarfélaga BHM eigi síðar en 7 dögum fyrir aðalfund.
3.6. Dagskrá aðalfundar
Á dagskrá aðalfundar skulu vera eftirtaldir liðir:
1. Kosning fundarstjóra og ritara
2. Skýrsla stjórnar
3. Reikningar BHM
4. Afgreiðsla tillagna frá stefnumótunarþingi
5. Starfsáætlun
6. Ákvörðun árgjalds
7. Fjárhagsáætlun til kynningar
8. Lagabreytingar
9. Tilkynningar um breytingar á skipulagsskrám og reglugerðum sjóða og staðfesting þeirra
10. Kjör formanns og þriggja stjórnarmanna annað hvert ár. Kjör varaformanns og tveggja stjórnarmanna það ár sem formaður er ekki kjörinn. Ef formaður hættir áður en ár er liðið frá kjöri tekur varaformaður sæti hans fram að næsta aðalfundi og skal þá kjósa formann til tveggja ára og varaformann til eins árs. Tveir varamenn í stjórn, tveir skoðunarmenn reikninga og einn til vara, skulu kjörnir árlega
11. Kjör fulltrúa í fastanefndir, uppstillingarnefnd og stjórnir sjóða.
12. Aðildarumsóknir
13. Önnur mál
Atkvæðagreiðsla skal fara fram um liði 1, 3, 4, 5, 6, 8, 10, 11 og 12. Atkvæðagreiðsla um mál sem lögð eru fram undir öðrum málum fer eftir atvikum hverju sinni.3.7. Aukaaðalfundur
Formannaráð getur boðað til aukaaðalfundar með a.m.k. 2/3 hlutum greiddra atkvæða, ef brýna nauðsyn ber til enda sé tillögu um slíkt getið í fundarboði til formannaráðs. Formannaráð ákveður dagskrá aukaaðalfundar og skal kynna aðildarfélögum dagskrána með minnst þriggja vikna fyrirvara. Ákvæði greinar 3.3. gilda um aukaaðalfund.
3.8. Stefnumótunarþing
Þriðja hvert ár hið minnsta skal haldið stefnumótunarþing eigi síðar en tveimur mánuðum fyrir aðalfund. Formannaráð ákveður dagskrá stefnumótunarþings og stjórn BHM ber ábyrgð á framkvæmd þess.
Stefnumótunarþing er vettvangur samráðs og stefnumótunar aðildarfélaga bandalagins. Niðurstöður þingsins skulu afgreiddar sem ályktanir og tillögur. Þær skulu teknar til umræðu og afgreiðslu á aðalfundi BHM.
Á stefnumótunarþingi á sæti einn fulltrúi fyrir fyrstu fimmtíu félagsmenn hvers aðildarfélags og tveir félagsmenn fyrir fyrsta hundrað félagsmanna. Auk þess skulu aðildarfélög tilnefna einn fulltrúa fyrir hvert byrjað hundrað félagsmanna umfram eitthundrað.
Listi yfir fulltrúa á stefnumótunarþing, staðfestur af viðkomandi félagi, skal hafa borist skrifstofu BHM eigi síðar en viku fyrir stefnumótunarþingið.
IV. kafli: FORMANNARÁÐ
4.0. Hlutverk og skipan
Formannaráð fer með æðsta vald í málefnum BHM á milli aðalfunda. Því ber að huga að stærri og stefnumótandi ákvörðunum til fyllingar daglegri ákvarðanatöku sem er hlutverk stjórnar. Formannaráð veitir stjórn aðhald og veitir henni umboð til daglegs starfs á grundvelli stefnu sem mótuð er á stefnumótunarþingum og samþykkt á aðalfundum.
Í formannaráði eiga sæti formenn allra aðildarfélaga bandalagsins og stjórn þess. Ef formaður aðildarfélags á sæti í stjórn BHM skipar hlutaðeigandi félag annan mann úr stjórn þess til setu í formannaráði. Forfallist formaður tekur varaformaður hans sæti eða annar tilnefndur fulltrúi viðkomandi félags. Skipun fulltrúa félags skal vera formleg í eitt ár hið minnsta.
4.1. Atkvæðavægi
Við atkvæðagreiðslu í formannaráði gildir einfaldur meirihluti við hefðbundna afgreiðslu mála. Sé þess krafist fer fram atkvæðagreiðsla þar sem gildir að mál er samþykkt ef saman fer að meirihluti aðildarfélaga og félagsmanna samþykkir.
4.2. Viðfangsefni
Formannaráð fjallar um öll meiriháttar mál er varða sameiginlega hagsmuni aðildarfélaga eða bandalagsins sem og árlega fjárhagsáætlun og starfsáætlun BHM.
Formannaráð afgreiðir starfsáætlun BHM til kynningar á aðalfundi. Einnig afgreiðir ráðið og samþykkir fjárhagsáætlun BHM að undangengnum tillögum stjórnar BHM.
4.3. Fundir
Formaður BHM ber ábyrgð á að fundir séu boðaðir í formannaráði og stýrir þeim. Reglulegir fundir ráðsins skulu boðaðir með dagskrá sem að jafnaði skal send út með einnar viku fyrirvara. Formaður skal með hæfilegum fyrirvara óska eftir tillögum frá formönnum aðildarfélaga að dagskrárliðum hvers formannaráðsfundar.
Formannaráð skal á fyrsta fundi sínum eftir aðalfund setja niður fundartíma sína á starfsárinu. Það skal funda fjórum sinnum á ári hið minnsta, þar af einu sinni án þátttöku stjórnar BHM.
Til aukafunda formannaráðs skal boða ef þriðjungur þeirra sem sæti eiga í formannaráði eða meirihluti stjórnar krefst fundar. Slíkir aukafundir skulu boðaðir öllum fulltrúum í formannaráði með dagskrá og ályktunartillögum ef fyrir liggja.
Fundur formannaráðs telst löglegur ef boðað er til hans með sólarhrings fyrirvara.
V. kafli: STJÓRN
5.0. Skipan stjórnar
Stjórn skipa formaður, varaformaður, ritari, gjaldkeri og þrír meðstjórnendur. Formaður og varaformaður eru kjörnir sérstaklega á aðalfundi en stjórnin skiptir að öðru leyti með sér verkum. Varaformaður, ritari, gjaldkeri og meðstjórnendur skulu að jafnaði sitja í stjórnum aðildarfélaga.
5.1. Kjörgengi
Allir fullgildir félagsmenn aðildarfélaga BHM, sem hlotið hafa skrifleg meðmæli stjórnar aðildarfélags síns, eru kjörgengir til stjórnar. Aðeins einn félagsmaður úr hverju aðildarfélagi getur verið í framboði til stjórnar hverju sinni eða setið í stjórn á hverjum tíma, að formanni BHM eða frambjóðanda til formanns bandalagsins frátöldum. Formaður BHM skal ekki sitja í stjórn aðildarfélags BHM eða gegna öðrum trúnaðarstörfum fyrir aðildarfélag. Hið sama gildir um varaformann ef hann tekur við embætti formanns. Enginn stjórnarmaður skal sitja lengur í stjórn en 8 ár í senn, fyrri stjórnarstörf formanns í stjórn BHM skulu þó undanskilin.
5.2. Kjörtímabil
Kjörtímabil stjórnar er tvö ár en kjörtímabil varamanna eitt ár. Verði sæti formanns laust tekur varaformaður sæti hans út kjörtímabilið og skal kjósa nýjan varaformann á næsta fundi formannaráðs. Verði sæti varaformanns laust skal kjósa nýjan varaformann á næsta fundi formannaráðs og sitji út kjörtímabilið.
5.3. Hlutverk
Stjórn fylgir eftir lögum, samþykktum og stefnu BHM og er í fyrirsvari fyrir bandalagið út á við. Formaður BHM er málsvari bandalagsins. Stjórn tekur ákvarðanir um öll mál er varða daglega starfsemi bandalagsins í samræmi við lög þess og stefnu. Hún gerir formannaráði grein fyrir störfum sínum og ber undir það mikilvæg stefnumótandi mál. Stjórn setur sér starfsreglur/verklagsreglur sem endurskoða skal reglulega og kynna fyrir formannaráði.
Stjórn ræður framkvæmdarstjóra sem annast daglegan rekstur BHM. Stjórn setur formanni BHM og framkvæmdastjóra starfslýsingar og endurskoðar þær reglulega.
5.4. Stjórnarfundir
Formaður boðar stjórnarfundi eigi sjaldnar en hálfsmánaðarlega. Stjórnarfund skal boða ef tveir stjórnarmenn óska og skal hann haldinn innan tveggja virkra daga frá því að ósk þess efnis er sett fram. Stjórnarfundir eru lögmætir ef meirihluti stjórnar sækir fund og ræður einfaldur meirihluti úrslitum mála á stjórnarfundum. Ef atkvæði eru jöfn ræður atkvæði formanns úrslitum. Forfallist stjórnarmaður á boðaðan stjórnarfund skal boða varamann í hans stað.
VI. kafli: NEFNDIR
6.0. Fastanefndir
Innan BHM starfa þrjár fastanefndir:
1. Kjara- og réttindanefnd, skipuð fimm fulltrúum,
fjórum kjörnum á aðalfundi auk
eins fulltrúa úr stjórn BHM. Nefndarmenn velja úr sínum hópi formann
nefndarinnar til eins árs í senn.
2. Þjónustu- og aðbúnaðarnefnd, skipuð þremur fulltrúum, tveimur kjörnum á aðalfundi auk eins fulltrúa úr stjórn BHM. Nefndarmenn velja úr sínum hópi formann nefndarinnar til eins árs í senn.
3. Jafnréttisnefnd, skipuð fimm fulltrúum, fjórum kjörnum á aðalfundi auk eins fulltrúa úr stjórn BHM. Nefndarmenn velja úr sínum hópi formann nefndarinnar til eins árs í senn.
Kjörtímabil fastanefnda er tvö ár og miðast við aðalfund. Stjórn setur fastanefndum erindisbréf. Enginn skal sitja í sömu nefnd lengur en átta ár samfellt.
6.1. Starfsemi
Formenn fastanefnda kalla nefndir saman, stjórna fundum og skila skýrslu um störf nefndarinnar til stjórnar í það minnsta einu sinni á ári í tengslum við aðalfund.
Auk kjörinna nefndarmanna sitja nefndarfundi formaður BHM sem og þeir starfsmenn bandalagsins sem koma að málum hverju sinni.
6.2. Opnir fundir
Opnir fundir fastanefnda sem fulltrúar allra aðildarfélaga BHM mega sækja, skulu haldnir reglulega eða eigi sjaldnar en árlega. Markmið slíkra opinna funda er að gefa öllum félögum kost á að láta úrlausnarefni nefndarinnar til sín taka og koma sjónarmiðum á framfæri við nefndarmenn.
6.3. Sérskipaðar nefndir
Stjórn er heimilt að skipa tímabundið nefndir um einstök málefni eða málaflokka. Stjórn gefur út skipunarbréf til fulltrúa í slíkum nefndum, þar sem meðal annars koma fram starfsskyldur, skipunartími og umboð til nefndarstarfa.
VII. kafli: TILNEFNINGAR SAMKVÆMT LANDSLÖGUM EÐA REGLUGERÐUM
7.0. Tilnefningar
Stjórn BHM tilnefnir fulltrúa í ráð, stjórnir, sjóði og nefndir sem BHM hefur tilnefningarrétt til samkvæmt landslögum eða reglugerðum. Ef tilnefning er bundin starfi hjá tilteknum vinnuveitanda og nefndarmaður lætur af þeim störfum skal stjórn tilnefna annan í embættið í hans stað.
Láti fulltrúi í nefnd af störfum kýs stjórn nýjan í hans stað.
VIII. kafli: FJÁRMÁL
8.0. Árgjald
Öll aðildarfélög BHM greiða árgjald til bandalagsins sem aðalfundur ákveður. Árgjald er samsett annars vegar af fastri upphæð sem greidd er óháð stærð félags og hins vegar gjald sem reiknast sem hlutfallstala af launum hvers félagsmanns viðkomandi félags.
8.1. Gjalddagar
Gjalddagi fastagjaldsins er í mars ár hvert en hlutfallslega gjaldið skal greiða mánaðarlega.
8.2. Kynning og samþykki starfs- og fjárhagsáætlunar
Fyrir síðasta fund formannaráðs á hverju ári skal stjórn kynna drög að starfs- og fjárhagsáætlun og tillögur um breytingar á árgjöldum hafi þær komið fram. Drögin skulu borin upp til samþykktar á fyrsta fundi formannaráðs á nýju ári. Starfs- og fjárhagsáætlun skal kynnt á aðalfundi og tillögur um breytingar á árgjöldum skulu bornar þar upp til samþykktar.
8.3. Reikningsár
Reikningsár er almanaksárið. Endurskoðaðir reikningar skulu lagðir fram til staðfestingar á aðalfundi.
IX. kafli: LAGABREYTINGAR
9.0. Samþykki
Lögum þessum má aðeins breyta á aðalfundi BHM. Til að lagabreytingartillaga teljist samþykkt þarf hún að hljóta meirihluta greiddra atkvæða. Tillögur stjórnar og aðildarfélaga BHM um lagabreytingar skal leggja fram og kynna á næstsíðasta fundi formannaráðs fyrir aðalfund.
X. kafli: BROTTHVARF FÉLAGS
10.0. Úrsögn
10.1. Brottvikning
Aðalfundur BHM getur vikið félagi úr bandalaginu hafi það vísvitandi brotið gegn lögum þessum, stefnu BHM, skaðað bandalagið á einhvern hátt eða liggi fyrir á annan máta að forsendur fyrir aðild þess séu brostnar.
10.2. Réttaráhrif brotthvarfs
Félag sem segir sig úr BHM eða er vikið úr bandalaginu missir öll réttindi í bandalaginu þegar brotthvarf tekur gildi. Fulltrúar þess félags missa og um leið umboð sitt til trúnaðarstarfa í þágu bandalagsins
Félag sem hefur sagt sig úr BHM eða verið vísað úr bandalaginu á ekki fjárkröfu á hendur BHM.
XI. kafli: GILDISTAKA
11.0. Framangreindar lagabreytingar, samþykktar á aðalfundi BHM 18. maí 2017, taka þegar gildi.
XII. kafli: ÁKVÆÐI TIL BRÁÐABIRGÐA
12.0. Þrátt fyrir ákvæði greinar 3.2. og 9. tl. greinar 3.6. skal formannaráð BHM skipa uppstillingarnefnd á fyrsta fundi sínum að loknum aðalfundi BHM 2017.