BHM sendir reglulega frá sér ályktanir um mál sem formannaráð, framkvæmdastjórn eða aðalfundur bandalagsins telur brýn hverju sinni. 

Aðalfundur BHM lýsir yfir þungum áhyggjum af stöðu háskólamenntaðra. Kaupmáttur ráðstöfunartekna hjá launafólki með meistaragráðu hefur staðið í stað í rúmlega tvo áratugi og 41% háskólamenntaðra eiga erfitt með að ná endum saman og hlutfallið er enn hærra meðal barnafólks, samkvæmt lífskjarakönnun BHM.

Háskólamenntaðar stéttir sætta sig ekki við áframhaldandi kaupmáttarstöðnun launa eða rýrnun ráðstöfunartekna með aukinni skattbyrði. Meginhluti af skattbyrðinni hvílir nú þegar á þeim hópum þar sem háskólamenntaðir eru í meirihluta.

Aðalfundur BHM skorar á stjórnvöld að horfast í augu við þann efnahags- og samfélagslega vanda sem leiðir af vanmati menntunar til launa á Íslandi. Lækka þarf skatta á launafólk með millitekjur og efri millitekjur, hækka skerðingarmörk barnabóta og létta greiðslubyrði námslána.

Jafnframt skorar fundurinn á opinbera launagreiðendur að mæta til kjaraviðræðna með nýja sýn og vilja til að meta framlag háskólamenntaðra að verðleikum í launum og starfsskilyrðum. Menntun er grunnforsenda velsældar og efnahagslegs stöðugleika í íslensku samfélagi um alla framtíð.

Ályktun aðalfundar BHM um stöðu háskólamenntaðra

Aðalfundur BHM lýsir yfir þungum áhyggjum af hárri og þrálátri verðbólgu. Ljóst er að þar er ekki launahækkunum um að kenna. Verðbólgan er að stórum hluta hagnaðardrifin og knúin áfram af gróðasókn fyrirtækja í skjóli fákeppni og hárra verðbólguvæntinga. Stjórnvöld verða að stíga fram af meiri ákveðni m.a. með afnámi tengingar húsnæðisliðar við vísitölu neysluverðs. Vinna þarf gegn fákeppnisálagningu á markaði, fresta ótímabærum hækkunum á opinberum gjaldskrám og fullfjármagna opinber útgjöld með auknum sköttum á fjármagn og auðlindir. Draga þarf úr eða afnema skattalegar ívilnanir til atvinnugreina í þenslu og beina tilfærslum til þeirra sem mestan skaða bera af verðbólgunni. Há og þrálát verðbólga er stærsta efnahagsáskorun næstu missera.

Aðalfundur BHM telur hagfellda útkomu kjarasamninga á árinu 2024 skipta sköpum ef tryggja á efnahagslegan og félagslegan stöðugleika til framtíðar. Kjarasamningar næsta árs geta ekki enn eina ferðina markast nær eingöngu af hagsmunum og stefnumótun fyrirtækja sem byggja starfsemi á ófaglærðu starfsfólki. Fundurinn hafnar krónutöluhækkunum til framtíðar og þaki á prósentuhækkanir sem markast af hámarki krónutölu. Mun það draga áfram úr virði menntunar á Íslandi. Sérfræðingar á opinberum markaði, og í háframleiðnigreinum á almennum markaði, geta ekki haldið áfram að niðurgreiða starfsemi annarra atvinnugreina með kjarabótum sem eru langtum minni en vöxtur framleiðni í störfum þeirra. BHM mun áfram beita sér fyrir að ævitekjur sérfræðinga séu í samræmi við framlag þeirra til verðmætasköpunar. Mun bandalagið jafnframt leggja ríka áherslu á að jöfn laun verði greidd fyrir jafn verðmæt störf framvegis. Fundurinn hvetur stjórnvöld og aðila vinnumarkaðar til samtals um mótun atvinnu- og menntastefnu til framtíðar án tafar.

Ályktun aðalfundar BHM um kjarasamninga 2024

Aðalfundur BHM lýsir fullum stuðningi við verkfallsaðgerðir BSRB félaga gagnvart Sambandi íslenskra sveitarfélaga. BHM styður afdráttarlaust kröfu BSRB um jafnrétti á vinnumarkaði og sömu launa fyrir sömu eða sambærileg störf. Við stöndum saman í jafnréttisbaráttu á breiðum grunni. Kerfislægur og ómálefnalegur launamunur er meinsemd sem verður að uppræta.

Ályktun aðalfundar BHM um verkföll BSRB 

Teikn eru á lofti um að gervigreindartækni muni á næstu árum hafa mikil áhrif á störf fólks og þá ekki síst þeirra sem hafa háskólamenntun. Eftir því sem gervigreind heldur áfram að þróast mun hún geta leyst verkefni sem núna eru bara á færi þeirra sem eru með hátt menntunarstig. Í þessari tæknibyltingu felast bæði tækifæri og áskoranir. Má þar nefna kynjaða gagnabilið sem leiðir til skekkju við ýmis konar ákvarðanir til dæmis á vinnumarkaði og í heilbrigðisþjónustu. Líklegt er að framleiðni háskólamenntaðra sem beita tækninni muni aukast verulega sem skapar aukið rými fyrir launahækkanir en á sama tíma getur hún leitt til fækkunar starfa í tilteknum greinum. Það er því mikilvægt fyrir háskólamenntaða að skilja styrkleika og veikleika gervigreindar og að læra að beita henni við dagleg störf þannig að efla megi fagþekkingu. Íslenskt samfélag þarf að takast á við þær breytingar sem fylgja tækninni og undirbúa sig fyrir framtíðina með markvissum aðgerðum.   

Mikilvægt er að undirbúa atvinnulífið, háskólasamfélagið og launafólk fyrir þessar breytingar með því að þróa fræðsluefni og að stuðla að því að þjálfun í notkun gervigreindartækni sé aðgengileg.

BHM hvetur stjórnvöld til þess að fylgja eftir tillögum verkefnastjórnar frá 2020 um aðgerðir Íslands vegna fjórðu iðnbyltingarinnar auk þess að endurmeta þær í ljósi hraðra tæknibreytinga síðustu ára.

Aðalfundur BHM 2023 samþykkir að stjórn BHM og stjórnir aðildarfélaga BHM fari sameiginlega í þá vinnu að skipuleggja og framkvæma innri stefnumótun BHM. Með innri stefnumótun er átt við að fara yfir verksvið og verkefni bandalagsins, verkaskiptingu og samband milli BHM og aðildarfélaga, þjónustu bandalagsins, samþykktir og fjármögnun þess. 

Leiðarljós í þessu verkefni er víðtækt samráð bandalagsins og aðildarfélaga.

Aðalfundur BHM samþykkir að setja á fót samræmingarhóp sem skipaður verður fimm fulltrúum, formanni bandalagsins sem stýrir verkefninu og fjórum félagskjörnum fulltrúum aðildarfélaga bandalagsins. Formanni BHM er falið að koma með tillögu að skipan hópsins til samþykktar á fyrsta formannaráðsfundi eftir aðalfund 2023. Í tillögu sinni hefur formaður BHM að leiðarljósi að fulltrúar í samræmingarhópi endurspegli félagsauð bandalagsins. 

Samræmingarhópurinn hefur það hlutverk að vera samræmingar- og ábyrgðaraðili, þ.e. halda utan um verkefnið, stýra því og bera ábyrgð á því að skila reglulegum skýrslum um framvindu verkefnisins til formannaráðs. Tillögur hópsins til umbóta skulu borin upp til umræðu og afgreiðslu aðalfundar BHM 2024 eða 2025.  

Samræmingarhópurinn vinnur verkefni sitt í víðtæku samráði við aðildarfélög og starfsfólk BHM. Samræmingarhópur skal skipuleggja stefnumótunarþing í þjóðfundarstíl með stjórnarfólki og starfsfólki BHM og aðildarfélaga BHM þar sem kostir og gallar, ógnir og tækifæri verða rædd, sem og þau markmið, hlutverk og gildi sem bandalagið og aðildarfélögin eiga að hafa að leiðarljósi við þessa vinnu.

Samræmingarhópur heldur styttri hugmyndafundi um einstök málefni ef þörf er á og skipar minni starfshópa um ákveðin málefni þar sem þeir hópar skila minnisblaði til samræmingarhóps um viðkomandi málefni.

Samræmingarhópur hefur umboð til að leita utanaðkomandi ráðgjafar við störf sín, en fjárhagsáætlun þar af lútandi skal berast til framkvæmdastjórnar til samþykktar. Samræmingarhópur skilar starfsáætlun til formannaráðs og fjárhagsáætlun til framkvæmdastjórnar BHM eigi síðar en september 2023 til samþykktar. 

Ekki er greitt sérstaklega fyrir vinnu samræmingarhóps eða annarra starfshópa. 

Aðalfundur BHM telur átaks þörf á húsnæðismarkaði. Húsnæðiskostnaður er verulega íþyngjandi og framlegð verktaka af sölu nýbygginga hefur ekki verið meiri en á árinu 2022. Leita þarf allra leiða til að auka lóðaframboð og framboð húsnæðis til kaups, leigu eða kaupleigu. Auka þarf hvata og frelsi lífeyrissjóða til þátttöku í uppbyggingu fjölbýlis og innleiða ríkari kvaðir um nýtingu byggingaréttar innan tilskyldra tímamarka. BHM fagnar auknum framlögum og hvötum til uppbyggingar óhagnaðardrifinna leigufélaga en gagnrýnir að úthlutun einskorðist við félagsfólk einstakra heildarsamtaka þrátt fyrir að fjármögnun byggi að verulegu leyti á opinberum stuðningi.

Ályktun aðalfundar BHM um húsnæðismarkað

Spurt og svarað um sjúkradagpeninga Sjúkrasjóðs

Spurt og svarað um sjúkradagpeninga Styrktarsjóðs

Reykjavíkurborg og önnur sveitarfélög

Opinber hlutafélög og sjálfseignarstofnanir

Hlutverk framkvæmdastjórnar er að fylgja eftir lögum, samþykktum og stefnu BHM og vera í fyrirsvari fyrir bandalagið út á við.

Innan BHM starfa ýmsar nefndir og ráð sem halda utan um greiningar og umræðu. Fastanefndir BHM eru þrjár; Kjaranefnd, Jafnréttisnefnd og Lífeyris- og lánanefnd og er þeim ætlað að fylgja eftir stefnumótun aðalfundar. 

Aðalfundur BHM fer með æðsta vald í málefnum bandalagsins. Hann er haldinn árlega á vorin, fyrir lok maímánaðar. Á aðalfundi eiga sæti fulltrúar aðildarfélaga BHM. 

BHM tekur virkan þátt í samfélagsumræðu og lætur sig stjórnsýsluna varða. Á hverju ári sendir bandalagið inn umsagnir til Alþingis um fjölda lagafrumvarpa og þingsályktunartillaga sem þar eru lögð fram. Frumvörpin varða oftast beint eða óbeint hagsmuni háskólamenntaðra sérfræðinga. 

Siðareglur BHM voru samþykktar á aðalfundi 25. maí 2023

BHM hefur meðal annars það hlutverk að móta sameiginlega stefnu aðildarfélaganna í hagsmunamálum þeirra. Stefnumótunarþing er vettvangur samráðs og stefnumótunar aðildarfélaga bandalagsins og er haldið þriðja hvert ár. Rétt til setu á stefnumótunarþingi eiga fulltrúar sem aðildarfélögin tilnefna samkvæmt ákvæðum í lögum BHM um stefnumótunarþing. 

Ályktanir

Ályktun aðalfundar 2024

Ályktanir aðalfundar 2023

Álykt­an­ir